Türkiye'nin yetiştirdiği en önemli şan ve opera sanatçılarından biri olan Ayhan Baran, 1929'da Ankara'da doğdu. 1945 yılında girdiği Ankara Devlet Konservatuarı'nda Frieda Böhm ile şan çalıştı ve 1951'de Opera Bölümü'nü bitirerek Devlet Operası'nda sanat yaşamına başladı. Burada da iki yıl Apollo Granforte ile şan çalışmaları yapan sanatçı etkileyici bas sesi ve özgün yorumlama tekniğiyle opera dünyamızda kendine özel bir yer edindi.
Yurtdışı etkinliklerine 1959'da Münih'teki Bavyera Radyo Senfoni Orkestrası ile yaptığı çalışmalarla başlayan Baran, o tarihten bu yana yurtiçi ve yurtdışında çeşitli ülkelerde opera ve konser sanatçısı olarak çalışmalarını sürdürdü. Almanya, İngiltere, İrlanda, Hollanda, Finlandiya, İsviçre, Fransa, Belçika, Sovyetler Birliği, Bulgaristan, Yugoslavya, Romanya, Macaristan, Çekoslovakya ve Mısır'ın önemli sanat merkezlerinde operalarda oynadı, resitaller ve orkestra eşliğinde konserler verdi. 1967-1969 yıllarında iki sezon için Düsseldorf ve Duisburg operalarında konuk sanatçı olarak çalıştı. Konser sanatçısı olarak Türk bestecilerin yapıtlarının yurtdışında tanıtılmasına çaba gösterdi ve bu yapıtlara konser programlarına yer vermeyi ilke edindi. Baran, şan çalışmalarının yanı sıra Ankara Devlet Operası'nda rejisörlük ve başrejisörlük yaptı.
Altmış yıla yaklaşan sanat yaşamında başarıları önemli ödüllere layık görülen sanatçı, George Enescu Uluslararası Müzik Yarışması (Bükreş 1961) ve Verviers Uluslararası Şan Yarışması'nda (1963) aldığı ödüllerin yanı sıra 1963 yılında Harriet Cohen Uluslararası Müzik Armağanları'ndan (Londra) Altın Şan Madalyası'nın da sahibi. 1987 yılında Devlet Sanatçısı unvanını alan Ayhan Baran'a 2004 yılında da Sevda-Cenap And Müzik Vakfı'nın Onur Ödülü sunuldu.
Oynadığı ve sahneye koyduğu operalar arasında Faust, Don Carlo, Les Vepres Sicilliennes, Aida, Machbeth, Il Trovatore, Figaro'nun Düğünü, Don Giovanni, Sihirli Flüt, Cosí fan Tutte, Saraydan Kız Kaçırma, Fidelio, Don Pasquale, Anna Bolena, Lucrezia Borgia, La Grande Duchesse de Gerolstein, L'Orfeo, Uçan Hollandalı, Sevil Berberi, La Serva Padrone, Rita, Die Verkaufte Braut, Gılgamış, Köroğlu ve Van Gogh yapıtları bulunmaktadır.
